Waar je staat ... wat je ziet

Sinds ik meer weet over de functie van sterren en sterrenbeelden, heeft sterrenkijken mijn aandacht. In de Randstad geeft dat een uitdaging, maar als er weinig bewolking is en de maan ‘afwezig’ is, valt er toch genoeg te zien. Vooral in de donkere maanden is het vaak genieten.

Sterrenbeelden zijn samenstanden van sterren die al sinds mensenheugenis als vaste patronen aan de hemel staan. De sterren in een sterrenbeeld lijken zich naast elkaar te bevinden. In werkelijkheid staan ze op verschillende afstand ten opzichte van de aarde; niet ‘naast’ maar ‘schuin achter elkaar’. Als je een sterrenbeeld zou kunnen bekijken vanaf een verre planeet, zou dat zichtbaar worden, omdat dan de verhoudingen in de vorm veranderen. Zou je nog verder gaan, dan zullen sterrenbeelden onzichtbaar worden.

Sterren maken ons niet zozeer bewust van licht (daarvoor schiep God primair de zon en maan – Gen.1:16), maar van afstand en tijd. Het licht van sterren is – vanuit natuurkundig oogpunt bezien – onvoorstelbaar lang onderweg om onze ogen te bereiken.

Om het een beetje te kunnen beleven, heb ik in de achtertuin een projectie van de Grote Beer gemaakt, waarbij ik de hoofdsterren in verhouding heb geplaatst. Door 1 meter tuin te nemen voor 10 lichtjaren, past het net 😉. Binnen heb ik met tape een kijkkader op de ruit gemaakt, waardoor het beeld perfect te zien is. Zodra ik de tuin in loop, verandert dat.

… Meer is er voor een beelddenker als ik niet nodig om tijdens deze observatie de vertaalslag te maken naar mijn werk rondom groepsdynamiek en gedrag. Overigens, de diepste reden dat wij overal patronen kunnen ontdekken ligt niet in ons brein, maar in de samenhang en orde binnen de schepping.

Gebeurtenissen uit verschillende tijden en ‘omstandigheden’ vormen samen het beeld van een situatie in het heden, rondom een groep en rondom een kind.

Het eerste wat we zien, is niet meer dan een projectie vanuit ons eigen kijkkader. Als we tot verantwoord handelen willen komen, zullen we eerst moeten begrijpen welke elementen er meespelen in het beeld.

Samenstand en samenhang zijn immers twee verschillende zaken.

Om te ‘zien’ is het van belang waar ik ‘sta’. Observeren betekent daarom dat ik een 3D-beeld wil krijgen van de situatie. Dat kan o.a. door kennis te nemen van de ontwikkeling van kinderen, van groepsverleden, en door te zoeken naar de oorzaak waarop het actuele gedrag een antwoord is.

Vanuit welke professie je ook bij groepsdynamiek en gedrag betrokken bent, je actieradius om te kunnen begrijpen en om te kunnen (be)handelen is altijd begrensd. Het waarnemen van diepte helpt in ieder geval om te weten welke basiskeuzes je moet maken rondom voorzichtigheid en doorpakken; rondom ruimte en begrenzing.

Ik loop vanuit de tuin terug naar binnen met het vaste voornemen om ook in het komende jaar weer vaak van positie te veranderen.

Alvast een goede kerstvakantie toegewenst en tot ziens in 2026.