Probleemeigenaar

1. HULPVRAAG | Een klas waarin al jaren ‘gedoe’ is.
2. PROBLEEMVERKENNING | Observatie, data-analyse, gesprekken.
3. ADVIES | Een plan, concrete en haalbare werkdoelen.
4. ACTIE | Op weg naar een daadkrachtige aanpak.
5. SAMEN | Bijsturen, finetunen, volhouden.
6. AFRONDEN | Met zicht op blijvende verbetering.

Was het maar altijd zo’n feest! De weg naar verbetering is met regelmaat grilliger en het resultaat soms onvoorspelbaar. De hulpvraag kan terecht zijn; de verkenning grondig; het advies een spijker op z’n kop, maar toch kan een hulptraject niet brengen wat we er allemaal van verwachten.

Eén van de onmisbare elementen voor een effectief traject is dat de leerkrachten van een groep zich probleemeigenaar weten of maken van de problematiek in de groep.

Een probleemeigenaar hoeft niet per se onderdeel te zijn van het probleem. Zeker aan het begin van het schooljaar staan leerkrachten vaak nog buiten de situatie in de groep.

Een leerkracht die zich probleemeigenaar maakt

• erkent (op basis van ervaring of informatie van anderen) dat de situatie in de groep om bijsturing vraagt.
• realiseert zich dat hij of zij in een gunstige positie verkeert om effectieve interventies in te zetten.
• heeft inzicht in de onderlaag (context) van het probleem, al dan niet met hulp van iemand die dit inzicht helpt te vergroten.
• is gemotiveerd om de situatie te verbeteren en de hulp te aanvaarden die daar eventueel bij nodig is.

Jouw probleemeigenaarschap bij een woelige groep is een bepalende schakel in de schoolloopbaan van die groep en het leven van de leerlingen afzonderlijk.

Een tekort aan probleemeigenaarschap is bijvoorbeeld te herkennen aan

• losse acties in plaats van een samenhangende aanpak.
• keuzes die vooral de leerkracht ontlasten, maar die onvoldoende afgestemd zijn op de langetermijndoelen.
• willen vasthouden aan vertrouwde routines, moeite met maatwerk.
• het bagatelliseren, sussen of negeren van zorgelijk gedrag.
• de begeleiding van gedrag niet afstemmen op de context daarvan.
• anderen aanwijzen als probleemoorzaak, te weinig reflectie op eigen handelen.
• de neiging hebben om te kiezen voor afstand in plaats van voor nabijheid.
• zich neerleggen bij de situatie en hopen ‘er het beste van te maken’.

Het verschil tussen wel of geen probleemeigenaar zijn, is meestal niet je inzet of je affiniteit met het onderwijsvak, maar dat wat je kunt bereiken in gedragsverandering voor je groep en jezelf.

De eerste stap naar verandering begint doorgaans ook hier bij jezelf.

• Gelukkig gaat het bij dit avontuur zelden over onwil.
• Je vraagt je vooral af: hoe dan?
• Je ziet nog niet hoe je vanuit jouw positie écht verschil kunt maken.
• De situatie raakt je diep en kost veel energie.
• Je merkt dat je zelf ook in patronen bent beland die niet werken.

Jouw probleem is niet het mijne, maar jouw groei in hoe je ermee omgaat, is wel mijn passie.

Ik help je er graag bij!