“Wie is die man? Hé bro, is hij een meester?”
“Ja, Romijn ofzo.”
“Wajo man!, die gaat groep 7 veranderen he, maar ... “
En toen ging de deur van het lokaal dicht en kon ik vanaf de gang niet meer horen hoe het gesprek tussen deze leerlingen verder ging. Balen! Ik had zo graag willen horen wat er achter ‘maar…’ kwam.
Het zou van alles kunnen zijn.
“… maar dat gaat niet lukken hoor, dat weet ik nu al.”
“… maar ik vind dat het best meevalt daar.”
“… maar mijn broer zegt dat hij ook grapjes maakt dus hij is niet alleen maar streng.”
“… maar …”
Wie zal het zeggen?
Maakt het eigenlijk ook wat uit?
Ik weet wat de positieve impact kan zijn van een stevige interventie in een groep.
Dat ga ik uiteraard niet fixen in m’n eentje. Om ‘een groep te veranderen’ hebben we iedereen rondom en in de groep nodig: leerkrachten, ouders, MT en niet te vergeten de leerlingen.
Niet altijd lukt het om íedereen bij voorbaat aan te haken. Maar de impact van de groepsdynamiek is groot (dat hebben we gemerkt) … ook als we de goede kant op gaan.
Het gesprekje wat ik aanhoorde, maakt duidelijk dat leerlingen best wel doorhebben wat er om hen heen op school speelt; ook als het een andere groep betreft.
Ze doorgronden doorgaans niet de oorzaken en verbanden en kunnen er vaak ook niet de juiste taal aan geven, maar ze voelen wel signalen aan, hebben er een mening over en er soms zelfs ideeën bij.
De leerlingen kennen het krachtenveld van binnenuit. Zij zijn ervaringsdeskundigen in groepsdynamiek.
Die ervaring moeten we benutten.
- Niet alleen praten óver kinderen, maar vooral ook mét kinderen.
- Sámen gaan ervaren dat de voordelen van een nieuw normaal groter zijn dan de nadelen van het oude normaal.
- Nieuwe leerervaringen toevoegen aan eerdere ervaringen.
Een groot deel van het speelveld voor verandering bevindt zich ín de klas, tússen de leerlingen.
Wij kijken naar leerlingen, analyseren hun handelen en bepalen onze strategie.
Zij doen hetzelfde. Ze scannen ons en schatten de kansen in.
- Gaat ‘die man of vrouw’ ons (of anderen) helpen en verder brengen of niet?
- En vooral: kunnen we samenwerken?!
De wil om te veranderen is er (soms na wat zoekwerk) ten diepste altijd. De wens dat het goed gaat in de groep, dat het fijn en gezellig kan zijn in de klas, dat je op de juiste momenten bezig kunt zijn met je schoolwerk, dat je vooruit gaat met leren, dat je een leerkracht hebt waar je jezelf veilig bij voelt.
Wat is de meerwaarde die we kunnen bieden vanuit onze positie als leerkracht?
- Analyseren, oorzaken en verbanden ontdekken en met die kennis de leerlingen helpen om te duiden wat ze nog geen woorden konden geven.
- Strategie bepalen en beslissingen nemen.
- Gezag mogen uitoefenen, zoals een herder die vóór en mét de kudde optrekt.